Historii sztuki introligatorskiej należy doszukiwać się w Indiach sprzed dwóch i pół tysiąca lat. Następnie rozwijała się w starożytnym Rzymie, krajach arabskich i w Chinach. Prawdziwymi perłami zdobnictwa były ręcznie przepisywane księgi w średniowiecznej Europie. Misterne pismo, ozdobne miniatury i ręcznie wykonywane okładki przez introligatora wyniosły księgi do rangi arcydzieł. Zachwycające eksponaty możemy podziwiać w muzeach. Pytanie, co robi introligator współcześnie? Na czym polega ten zawód? Odpowiadamy!
Introligator – co to za zawód?
Kto to jest introligator? To osoba wykonująca niezwykle stary zawód, polegający na ręcznym wykonywaniu okładek książek, szyciu ich oraz spinaniem oprawy z trzonem. W średniowieczu profesja ta wyglądała nieco inaczej. Introligatorzy tworzyli twarde oprawy ze szlachetnych metali i drewna, ozdabiali misternymi okuciami, ozdabiali drogocennymi kamieniami czy tkaninami.
Jak obecnie wygląda praca introligatora? Na czym polega, jeśli tak wiele etapów w procesie powstawania książki zastąpiły wraz z postępem technologicznym maszyny? Chociaż w wielu miejscowościach zawód ten staje się deficytowy, to wciąż jest potrzebny!
Introligator zajmuje się oprawą nie tylko książek i publikacji – to do niego udajemy się po piękną okładkę dla pracy dyplomowej. Z usług introligatorskich korzystają agencje reklamowe. U niektórych introligatorów można zamówić wyjątkowe oprawy do albumów fotograficznych, np. galanteryjne o wysokiej wartości artystycznej. Takie przedmioty są wybierane na prezenty i stanowią ważne pamiątki.
Introligator – czym się zajmuje na co dzień?
W zależności od wyspecjalizowania, introligatorów można spotkać w różnych miejscach: od dużych drukarni, po niewielkie, artystyczne zakłady. Pracują oni zarówno z masowo produkowanymi książkami, zabytkowymi dziełami, jak i tworzonymi na indywidualne zamówienie projektami.
Introligator w drukarni nie wykonuje ręcznie swoich zadań – zajmuje się obsługą maszyn, zna niezbędne oprogramowania i kontroluje proces przygotowywania okładek i szycia książek. Osoba pracująca z zabytkami musi mieć zupełnie inne umiejętności, poparte również ekspercką wiedzą. Oprawa cennych druków historycznych wymaga znajomości sztuki i technologii, zdolności manualnych, a także niezwykłej staranności i lat doświadczenia.
A może znasz lokalnych artystów sztuki introligatorskiej, wykonujących piękne oprawy ze skór lub drewna? Chociaż takie zakłady są niestety coraz rzadziej obecne w miastach, to wciąż można je znaleźć i tam złożyć zamówienie na wyjątkowy, szyty na miarę potrzeb projekt.
Introligator: kto to? Wykształcenie i predyspozycje do zawodu
W zależności od planów przyszłego introligatora, powinien on wybrać szkołę (średnią lub zawodową) o profilu poligraficznym lub artystycznym. Aby pracować w zakładzie poligraficznym często nie są potrzebne konkretne kwalifikacje – przyuczanie do zawodu nierzadko odbywa się w miejscu pracy.
Inaczej to wygląda w przypadku osób chcących znaleźć zatrudnienie w drukarni lub pracować z zabytkami. Wówczas niezbędna jest specjalistyczna wiedza: na temat obsługi maszyn i procesów składania książek lub znajomość historii i sztuki. Należy także zdobyć warsztat. Dobrym sposobem na umożliwienie sobie praktyki jest znalezienie mistrzów rzemiosła i oferowanych kursów pod ich czujnym okiem.
Historia introligatorstwa opisuje czasy świetności tego zawodu – niestety najprawdopodobniej minęły one już bezpowrotnie. To jednak nie oznacza, że miłośnicy sztuki introligatorskiej lub pracownicy zakładów poligraficznych nie mogą liczyć na zatrudnienie – przeciwnie! Wciąż potrzeba pięknych opraw dla treści, które mają sentymentalne znaczenie.