Kto to jest zecer i czym się zajmuje?

maszyna do pisania

Słowo „zecer” w słownikach jest już określane mianem archaizmu, czyli formy językowej, której nie używa się już na co dzień. Powodem jest fakt, że praca zecera została zastąpiona przez postęp technologiczny – w drukarniach nie ma już pracowników, którzy zajmowaliby się składem czcionki na potrzeby druku typograficznego. Jakie obecnie wykonywane zawody wyparły zecera? I na czym niegdyś polegała ta praca? Opowiadamy!

Zecer – zawód wymarły

Jeszcze kilka-kilkanaście lat temu można było uczyć się wykonywania tego zawodu. Pracownik drukarni – zecer – miał być odpowiedzialny za skład ręczny lub maszynowy książek czy gazet. Była to praca wymagająca ogromnych pokładów skupienia, umiejętności bezwzględnej koncentracji na zadaniu. Chętnie szkolono i zatrudniano osoby głuche – w końcu nie rozpraszały ich dźwięki maszyn czy rozmowy.

Czym zajmuje się zecer? A raczej: czym się kiedyś trudnił? Mógł w swojej pracy zajmować się obsługą maszyn odlewających czcionki lub pracować na przygotowanych fabrycznie czcionkach. Zadaniem zecera było również przygotowanie tabel czy wzorów potrzebnych do druku. Niestety praca ta nie należała do bezpiecznych, wymagała kontaktu ze stopem drukarskim, czyli z substancją służącą do odlewania czcionek, w skład której wchodził ołów. Mogło to u pracowników rozwijać zatrucie tym metalem ciężkim.

Zecer był zawodem prestiżowym, wymagających potężnych kwalifikacji i określonych predyspozycji. W zecerni nie było miejsca na błędy i pomyłki, dlatego też reprezentanci tego zawodu byli doceniani, a ich umiejętności niezbędne w procesie powstawania gazet i książek.

Dzisiejszy pracownik drukarni – kto to? Zecer a zawody współczesne

W przeszłości proces składania i druku przebiegał wśród ciężkich maszyn i niebezpiecznych substancji. Obecnie tylko niektóre etapy wydawania papierowych gazet i książek odbywają się w drukarni, czyli: drukowanie, cięcie, klejenie i oprawa książek. Za skład odpowiedzialni są graficy lub technicy grafiki i poligrafii cyfrowej – to oni po otrzymaniu gotowej książki mają zaprojektować jej ostateczny wygląd oraz odpowiednio dostosować tekst do kolejnych stron. Odbywa się to jednak w komfortowych warunkach przed ekranem komputera.

Czym zatem zajmuje się drukarz? Jest to osoba, której zadanie to obsługa maszyn w drukarni. Taki pracownik nadzoruje proces drukowania, ale i przeprowadza prace związane z czyszczeniem czy konserwacją, kontroluje jakość drukowanych materiałów oraz zajmuje się ustawianiem parametrów drukarek pod kątem każdego projektu.

Chociaż prawdziwi pasjonaci sztuki drukarskiej mogą z nostalgią wspominać dawny zawód zecera, należy pamiętać, że to dzięki postępowi technologicznemu dostęp do książek i prasy jest tak ogromny. Za to w czasach, kiedy ogromna większość treści istnieje już w wersji elektronicznej, może papier stanie się dobrem luksusowym, a nowe zawody związane z drukiem będą postrzegane jako prestiżowe?