Agnostyk – kto to? Definicja
Agnostyk to osoba, która przyjmuje, że nie ma dostatecznych dowodów na to, aby potwierdzić lub zaprzeczyć istnieniu Boga. Inaczej ujmując to ktoś, kto wątpi w możliwość całkowitego poznania świata. Termin „agnostyk” pochodzi z greckiego słowa „ágnōstos” i oznacza „nieznany, niepoznawalny”.
Czym jest agnostycyzm?
Agnostycyzm jest poglądem filozoficznym, którego zdaniem niemożliwe jest całkowite poznanie rzeczywistości. W kontekście religijnym agnostycyzm oznacza niemożliwość potwierdzenia, czy Bóg lub bogowie istnieją. Został on wprowadzony w 1871 r. przez Thomasa Henry’ego Huxleya, aby opisać filozofię, która będzie stanowić zaprzeczenie gnostycyzmu, czyli przekonania, iż wiedza może pochodzić od istot boskich.
Klasyfikacja agnostycyzmu
Wyróżnia się kilka kategorii agnostycyzmu:
- silny agnostycyzm (istnienia Boga lub bogów nie da się nigdy udowodnić w żaden sposób),
- słaby agnostycyzm (istnienie Boga i bogów jest obecnie niewiadome, lecz może stać się wiadome w przyszłości),
- agnostycyzm teistyczny (nie wiadomo, czy Bóg lub bogowie istnieją, a mimo to się w nich wierzy, odrzucając jednak wszystkie treści religijne, zawarte w tradycji i świętych księgach),
- ateizm agnostyczny (nie wierzy w żadnego Boga, pomimo że nie ma możliwości udowodnienia jego nieistnienia),
- ignostycyzm (pytanie o istnienie Boga nie ma sensu, ponieważ nie posiada ono weryfikowalnych skutków),
- teizm agnostyczny (wierzy w możliwość istnienia Boga lub bogów, mimo że nie może tego udowodnić).
Różnice między agnostykiem a ateistą
Agnostycyzm i ateizm to dwa terminy, które są często ze sobą mylone ze względu na ich podobieństwa. Oba sugerują krytyczne poglądy na religię, chociaż tak naprawdę propagują bardzo różne idee. Ateiści odrzucają wiarę w Boga lub bogów, podczas gdy agnostycy utrzymują neutralną postawę, twierdząc, że nie są w stanie rozstrzygnąć sporu o istnienie Boga, ponieważ nie mają na to wystarczających dowodów.
Agnostyk może być również ateistą. W takiej sytuacji mówi, że nie jest pewien czy Bóg naprawdę istnieje, czy też nie. Jednocześnie nie będzie on aktywnie praktykował wiary. Czasem można także spotkać się z agnostykami będącymi teistami. Są oni praktykującymi osobami wierzącymi, ale nie ukrywają swoich wątpliwości dotyczących faktycznego istnienia Boga, którego czczą w swoim codziennym życiu.
Czy agnostycy chodzą do kościoła?
Osoby agnostyczne mogą mieć różne podejście do uczestnictwa w ceremoniach religijnych. Wszystko zależy od ich osobistych przekonań, doświadczeń i preferencji. Niektórzy agnostycy chodzą do kościoła ze względu na tradycję rodzinną, kulturowe przywiązanie, uczestnictwo społecznościowe lub zainteresowanie duchowe. Inni unikają kościoła przez brak przekonania religijnego lub przez sprzeczne przekonania z doktryną kościoła, w których wychowali się lub z którymi mieli kontakt. Ponadto większość agnostyków uważa, że Kościół odgrywa zbyt dużą rolę w państwie. Mają też charakter antyklerykalny, czyli negatywny w stosunku do udziału kleru w życiu społecznym i politycznym.
Bywa również tak, że agnostycy przestrzegają przykazań, przyjmują sakramenty i wychowują dzieci po chrześcijańsku w razie, gdyby okazało się, że Bóg jednak istnieje. Z czasem niektórzy z nich stają się nawet wyznawcami Kościoła katolickiego, odrzucając całkowicie agnostycyzm.