Karolingowie to dynastia frankijska, która rządziła państwem Franków od drugiej połowy VII wieku do 987 roku we Francji, do 911 roku w Niemczech, oraz w Lotaryngii, gdzie pełnili funkcję książąt, aż do 1012 roku. To właśnie Karolingowie mieli ogromny wpływ na kształtowanie polityczne i kulturowe kontynentu. Ich panowanie zapisało się w historii jako czas bezprecedensowego rozwoju i jedności w Europie.
Kim byli Karolingowie?
Dynastia Karolingów, która panowała od 753 do 987 roku, wywodziła się z linii Franków. Za „ojca dynastii” uważa się Karola Młota. Nazwa dynastii pochodzi od imion Karola „Młota” i Karola „Wielkiego”. Pierwszym znaczącym przedstawicielem tej dynastii miał być Arnulf z Metzu. Pierwotnie pełnili funkcję majordomów pod rządami Merowingów. Jednak w roku 751 odsunęli ich od władzy i sami wstąpili na tron, uzyskując aprobatę zarówno możnowładców, jak i papiestwa. Po śmierci Ludwika Pobożnego, imperium Franków uległo podziałowi na trzy części: zachodnią, wschodnią oraz środkową, rozciągającą się od Flandrii aż po północną Italię oraz wybrzeża Morza Śródziemnego. W wyniku tych ustaleń doszło do sformowania się w przyszłości państw tj. Francja, Niemcy i Włochy.
Karolingowie – najważniejsi władcy
Najważniejsi władcy dynastii Karolingów:
- Karol Młot – syn Pepina II, po śmierci ojca w grudniu 714 roku nie odziedziczył ziemi ani tytułu. Jego ojciec i matka, Plektruda, wyznaczyli ich wnuka Teudoalda jako dziedzica – nieślubnego syna ich syna Grimoalda. Plektruda uwięziła Karola, który uciekł z więzienia pod koniec 715 roku i przewodził buntem przeciwko rządom kobiety. Do 718 roku Karol pokonał wewnętrzne opory i zaczął umacniać swoją władzę w królestwie, odpierając ataki innych plemion germańskich. Podczas jego rządów udało mu się podporządkować tzw. biskupie republiki arystokratyczne wzdłuż Loary i Rodanu, oraz zsekularyzować wiele dóbr kościelnych. Jego zwycięstwem było także odparcie najazdu arabskiego w bitwie pod Poitiers w 732 roku.
- Karolman – syn Karola Młota, panował w latach 741-747. Jego rządy były głównie określane przez tłumienie buntów w kraju, zwłaszcza poprzez zastosowanie masowych egzekucji buntujących się możnych, jak miało to miejsce podczas „masakry w Cannstatt”. Karolman zrzekł się władzy i wstąpił do klasztoru w 747 roku.
- Pepin Krótki – syn Karola Młota, panował w latach 751-768. Został pierwszym władcą z dynastii Karolingów, który został koronowany z rąk papieża. Wydarzenie to zacieśniło związki Franków z Kościołem. Porozumienie to wykorzystał papież Stefan II, prosząc o pomoc w obliczu zagrożenia Longobardami. Pepin zgodził się pomóc, ostatecznie odzyskując ziemie i przekazując je Rzymowi. W rezultacie w 754 roku powstały podwaliny pod Państwo Kościelne. Pepin rządził w Neustrii, Burgundii i Prowansji.
- Karolman I – syn Pepina Krótkiego, król Franków w latach 768-751.
- Karol Wielki – jeden z najwybitniejszych władców królestwa franków, który zjednoczył wiele ziem pod swoim berłem, co przyczyniło się do powstania Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Został koronowany na cesarza przez papieża Leona III w 800 roku. Król Franków w latach 768 – 814 oraz Cesarz Rzymski w latach 800 – 814.
- Ludwik I Pobożny – syn Karola Wielkiego, kontynuował jego dzieło, dbając o jedność państwa frankijskiego i rozwój kultury. Ludwik I Pobożny objął tron Akwitanii w 781 roku, a następnie został królem Franków w 814 roku oraz cesarzem rzymskim. Podczas objęcia władzy państwo wpadło w poważny kryzys, któremu Ludwik nie umiał dać rady. W wyniku tego państwo zostało rozdzielone między trzech synów Ludwika Pobożnego: Lotara, Karola „Łysego” i Ludwika Niemieckiego.
- Karol Młodszy – drugi syn Karola Wielkiego, król Neustrii w latach 806-811.
- Pepin Longobardzki – trzeci syn Karola Wielkiego, król Włoch w latach 781-810.
- Karol II Łysy – panował jako monarcha nad zachodniofrankijskim królestwem od roku 843, od roku 876 sprawował władzę królewską we Włoszech, a od 875 był uznawany za cesarza rzymskiego. Karol II był pierwszym władcą francuskiej linii dynastii Karolingów.
- Lotar I – pierworodny potomek Ludwika I Pobożnego, sprawował władzę jako król Franków przez okres od 840 do 855 roku, ograniczając się od sierpnia 843 roku wyłącznie do obszaru Państwa środkowofrankijskiego. Od 817 do 855 roku, pełnił funkcję cesarza rzymskiego z rodu Karolingów.
- Pepin I Akwitański – władca Akwitanii w latach 817-838, był drugim potomkiem cesarza Ludwika I, znanego jako Ludwik Pobożny, oraz Ermengardy.
- Ludwik II Niemiecki – panował nad Bawarią w okresie od 817 do 843 roku, następnie objął tron wschodniofrankijski od roku 843.
- Bernard Longobardzki – król Włoch w latach 810-818. Kiedy władcą Franków został Ludwik Pobożny, Bernard zaniepokoił się o swoje miejsce w hierarchii. Wystąpił przeciwko swojemu wuju. Ludwik Pobożny szybko stłumił bunt, chwytając Bernarda i wydając rozkaz oślepienia. Niestety, Bernard zmarł wskutek powikłań po tym okrutnym ataku.
- Ludwik IV Dziecię – panował nad wschodnimi Frankami (Niemcami) w okresie od 900 do 911 roku. Jego rządy przypadły na trudny czas, gdy kraj był regularnie nękany najazdami ze strony Węgrów, co doprowadziło do znacznego osłabienia państwa. Po śmierci Ludwika IV linia wschodniofrankijskich Karolingów przestała istnieć, co otworzyło erę elekcyjną w Niemczech, trwającą aż do roku 1806.
- Ludwik V Gnuśny – panował jako monarcha nad zachodnimi Frankami (Francją) w latach 986-987. Jego okres panowania zakończył erę rządów Karolingów we Francji Zachodniej. Po jego śmierci w 987 roku koronę francuską przejął Hugo Kapet, potomek rodu Robertynów, co zapoczątkowało dynastię Kapetyngów na francuskim tronie.
Dynastia Karolingów – najważniejsze informacje
Dynastia Karolingów, chociaż nie trwała zbyt długo, miała ogromny wpływ na historię Europy. Karolingowie wywodzili się z Austrazji. Karol Młot uznawany za założyciela dynastii, był wybitnym władcą, który zyskał sławę głównie dzięki powstrzymaniu inwazji arabskiej pod Poitiers w 732 roku. Kluczowym elementem jego sukcesów było przekształcenie armii frankijskiej, która opierała się na ciężkozbrojnej jeździe.
Najwybitniejszym Karolingiem był Karol Wielki. Realizował skutecznie politykę ekspansji terytorialnej i ujednolicenia wewnętrznego. Pokonał Sasów, włączając ich ziemie do państwa, chrystianizując obszary dotąd pogańskie. Na południu opanował tereny Longobardów, a na zachodzie zdobył Półwysep Iberyjski po zwycięstwach nad Arabami.
W 800 roku papież Leon III koronował Karola na cesarza rzymskiego, co uczyniło go władcą chrześcijańskiej Europy i obrońcą kościoła. Po śmierci Karola Wielkiego państwo wpadło w kryzys, a Ludwik Pobożny nie zdołał go skutecznie pokonać. Traktat z Verdun w 843 r ostatecznie podzielił państwo między trzech synów Ludwika Pobożnego: Lotara, Karola Łysego i Ludwika Niemieckiego, tworząc przyszłe państwa: Francję, Niemcy i Włochy.
Dynastia Karolingów – drzewo genealogiczne
Ród Karolingów wywodził się od Arnulfa z Metzu, który był biskupem w tamtejszym kościele katolickim. Arnulf słynął z legendarnego umiejętności warzenia piwa oraz niezwykłej siły fizycznej. W 629 roku zrezygnował z życia na dworze króla Franków, by zamieszkać w pustelni, gdzie opiekował się chorymi. Mimo tego, wraz ze swoją żoną miał syna o imieniu Ansegizel. Ansegizel służył jako dowódca wojskowy królowi Austrazji, północno-wschodniej części Państwa Franków. Poślubił córkę majordoma tego królestwa i miał z nią troje dzieci, jednak został zamordowany przez swoich przeciwników. Jego najstarszy syn, Pepin z Heristalu, odziedziczył prestiżowy tytuł majordoma po dziadku. Ze względu na słaby autorytet monarchy frankijskiego, faktycznie to majordomowie sprawowali rządy w królestwach frankijskich. Dzięki Pepinowi rozpoczęła się stopniowa chrystianizacja Germanii. Po jego śmierci w 714 roku tytuł majordoma przejął jego nieślubny syn, Karol Młot. Stało się to w wyniku buntu przeciwko prawowitemu wnukowi Pepina, Teudoaldowi. Karol Młot zasłynął zwycięstwem nad armiami Maurów pod Poitiers, co zatrzymało ekspansję muzułmanów w Europie Zachodniej. Jego panowanie znacząco wzmocniło Królestwo Franków i poszerzyło jego terytoria.
